Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Paciènci(-sanguino)
Rumex sanguineus
Polygonaceae
Nom en français : Oseille sanguine.
Descripcioun :Aquesto paciènci, pulèu raro au nostre, trachis dins li fourèst fresco, li gaudre e proche d'aigo. Li fueio en cor à la baso, amé un pecou, soun pas acido. Se recounèis subretout à si valvo de fru entiero, pu longo que larjo emé soulamen un couissin desveloupa (au contro de Rumex conglomeratus que n'a tres). Coumpara emé la paciènci-agroumelado, proun coumuno que ié sèmblo proun.
Usanço :Es estado cultivado en Éuroupo coume liume. S'adoubo coume d'espinarc, pamens fau chanja mai d'un cop l'aigo de couissoun. Ramentan que faudrié pas trop en manja malodi l'acide óussali.
Port : Erbo
Taio : 30 à 90 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rumex
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 3
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Fourèst fresco
- Gaudre
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rumex sanguineus L., 1753